จริงๆ แล้ว เสาไฟขอนแก่นไม่ได้ออกแบบมาเพื่อความสวยงามเพียงอย่างเดียว แต่ยังแฝงความหมายและเรื่องราวทางวัฒนธรรมไว้อย่างลึกซึ้ง

สัตว์บนเสาไฟขอนแก่นคือ สีโห หรือ ท้าวสีโห มีรูปร่างเป็นคชสีห์ ลักษณะลำตัวเป็นสิงห์ (ราชสีห์) มีงวงและงาเหมือนช้าง (คช) เป็นสัตว์ในวรรณคดีอีสานเรื่อง “สินไซ” โดย สีโห ในวรรณคดีเป็นสัญลักษณ์ของความเจริญรุ่งเรือง มั่นคง และอุดมสมบูรณ์

ซึ่งการนำสีโหมาไว้คู่กับดวงไฟบนเสาไฟจึงเป็นสัญลักษณ์ของการ “ขจัดความมืดมิดและนำทางไปสู่ความดีงาม”

แบรนด์ “ส.ขอนแก่น” (S. Khonkaen) ดูเผินๆ หลายคนอาจคิดว่าเป็นสินค้าของคนจังหวัดขอนแก่น แต่จริงๆ แล้ว ไม่ได้มีต้นกำเนิดจากขอนแก่น และไม่ได้ก่อตั้งโดยคนขอนแก่นเด้อ

ผู้ก่อตั้งคือ คุณเจริญ รุจิราโสภณ ที่เริ่มต้นธุรกิจในปี 2527 ในนามบริษัท ส.ขอนแก่นฟู้ดส์ จำกัด (มหาชน)
คุณเจริญเล่าว่า ตอนนั้นเขาสังเกตเห็นว่า คนกรุงเทพฯ นิยมซื้ออาหารพื้นถิ่นจากขอนแก่น อย่างหมูยอ หมูหย็อง กุนเชียง เเหนม ไส้กรอกอีสาน กลับไปฝากหรือกินเอง พอเห็นโอกาสแบบนี้ เขาเลยลองนำสินค้ามาขายในกรุงเทพฯ ซึ่งผลปรากฏว่าขายดีเกินคาด!

ส่วนชื่อ “ส.ขอนแก่น” ก็มาจากคำว่า “สินค้าจากขอนแก่น” ไม่ได้เกี่ยวกับภูมิลำเนาหรือจังหวัดโดยตรง แต่ใช้ชื่อขอนแก่นแทนความเป็นอีสาน เพื่อให้คนจดจำง่ายและสื่อถึงรสชาติพื้นถิ่น

ปัจจุบัน โรงงานหลักอยู่ที่ บางพลี และ สมุทรสาคร เพื่อความสะดวกในการผลิตและกระจายสินค้าไปทั่วประเทศ

ใครเคยเข้าใจผิดว่าบริษัทนี้อยู่ขอนแก่นบ้าง?

ใครได้ยินชื่อ “อำเภอชนบท” จังหวัดขอนเเก่น แล้วแอบคิดในใจว่าคงเป็นพื้นที่ห่างไกลเมืองบ้าง?

ย้อนกลับไปในอดีต เดิมเมืองนี้มีชื่อเต็มว่า “เมืองชลบถวิทูลย์” มาจาก ชล แปลว่าน้ำ, บถ แปลว่าทาง, โดยรวมแล้วหมายถึง “เมืองแห่งทางน้ำไหลอันกว้างใหญ่” ซึ่งสะท้อนถึงความอุดมสมบูรณ์ของผืนดินและลำน้ำชี

เเละเมื่อเวลาผ่านไป ชื่อนี้ก็เพี้ยนมาเป็น “ชนบท” อย่างที่ถูกเรียกในปัจจุบัน

มีใครสงสัยไหมว่าชื่อ “ขอนแก่น” มาจากไหนกันเเน่?

จริง ๆ แล้ว ตำนานเล่าว่า ขุนบุญบาลประดิษฐ์อาลี (กำนันขอนแก่นชุดแรก) และ นายเรียม รัคนเวพุธ จากอำเภอน้ำพอง มีการบันทึกว่า ชื่อเมืองอาจเพี้ยนมาจากคำว่า “ขามแก่น” หรือถูกใช้เป็นมงคลนามวัด เดิมมีชื่อว่า “วัดบ้านขาม” จนภายหลังมีการบูรณะพระธาตุและเริ่มเรียกว่า “พระธาตุขามแก่น”
เเละในปี พ.ศ. 2340 มีการโปรดเกล้าฯ ให้ยกบ้านบึงบอนขึ้นเป็น เมืองขอนแก่น

ขณะเดียวกัน อีกตำนานก็เล่าว่า พระธาตุขามแก่น เคยมีตอมะขามใหญ่ ที่ตายแต่กลับฟื้นขึ้นมาอย่างน่าอัศจรรย์ ชาวบ้านจึงสร้างเจดีย์ครอบเรียกว่า “พระธาตุขามแก่น” ต่อมา ท้าวเพียเมืองแพน นำผู้คนมาตั้งถิ่นฐานที่บ้านบึงบอน และตั้งชื่อเมืองว่า “ขามแก่น” ก่อนที่ชื่อจะเพี้ยนมาเป็น ขอนเเก่น

จากทั้งสองตำนาน จะเห็นได้ว่ามีความเกี่ยวข้องมาจากคำว่า “ขามเเก่น” จนกลายมาเป็นชื่อจังหวัดขอนเเก่นที่เราใช้กันถึงทุกวันนี้ ซึ่งเป็นข้อสันนิษฐานที่พบเจอได้มากที่สุด

เเล้วทุกคนเคยได้ยินตำนานอื่นๆ ของขอนเเก่นอีกบ้างไหม?

ชื่อย่าน “กังสดาล” มาจากซอยบาดาลหรือถิ่นกันดาร?

หลายคนอาจเข้าใจผิดว่า “กังสดาล” มาจากซอยบาดาลหรือถิ่นกันดาร แต่ความจริงแล้ว ย่านกังสดาลเดิมเรียกว่า บ้านหนองแวง พื้นที่นี้เคยเป็นป่าชุมชนติดกับวัดป่าอดุลยารามและชุมชนสามเหลี่ยม มีบึงหนองแวงตราชูที่เป็นสถานที่สาธารณะให้คนในพื้นที่มาเดินเล่นหรือพักผ่อนยามเย็น

เมื่อมีนักศึกษาเข้ามาเรียนที่ มข. ป่าบ้านหนองแวงก็ถูกถางและแทนที่ด้วยหอพัก รวมถึงร้านค้าต่างๆ เพื่อรองรับความต้องการของนักศึกษา ในจำนวนหอพักเหล่านั้นมีหอพักชื่อ กังสดาล อยู่หนึ่งแห่ง นักศึกษาที่มาเช่าหอหรือไปหากันก็มักจะตอบว่า “อยู่กังสดาล” เรียกไปเรียกมาก็เลยติดปาก กลายเป็นชื่อที่ใช้เรียกทั้งย่านไปจนถึงปัจจุบัน

การเกิดขึ้นของหอพักทำให้ย่านนี้มีร้านอาหาร คาเฟ่ และร้านขายของเครื่องใช้ต่างๆ ครบครันสำหรับนักศึกษา ทำให้ “กังสดาล” ไม่ใช่เพียงชื่อหอพัก แต่กลายเป็นชื่อย่านคู่กับมหาวิทยาลัยขอนแก่นมาจนถึงทุกวันนี้

โรงพยาบาลขอนเเก่น กับ โรงพยาบาลศูนย์ขอนแก่น คือที่เดียวกันไหม?

จริง ๆ แล้ว โรงพยาบาลขอนแก่น ก็คือชื่อที่ทุกคนรู้จักกันทั่วไป ส่วน โรงพยาบาลศูนย์ขอนแก่น เป็นชื่อเต็มที่บอกสถานะว่าเป็น โรงพยาบาลศูนย์ ซึ่งหมายถึงโรงพยาบาลระดับสูงที่มีความสามารถให้บริการทางการแพทย์ขั้นสูงและเป็นศูนย์รวมความเชี่ยวชาญของภูมิภาค

ไม่ว่าจะเรียกว่า โรงพยาบาลขอนแก่น หรือ โรงพยาบาลศูนย์ขอนแก่น ก็ คือที่เดียวกัน แค่ชื่อเต็มบอกให้รู้ว่าเป็นโรงพยาบาลศูนย์ มีความสามารถขั้นสูงนั่นเอง

หนองสองห้อง…อยู่ขอนแก่นหรือหนองคาย?

จริงๆ เเล้วมีทั้งสองที่เลย ขอนแก่นเป็นอำเภอใหญ่ ส่วนหนองคายเป็นตำบลเล็ก

สมัยก่อนชาวบ้านตั้งชื่อหมู่บ้านตามสิ่งรอบตัว
พอเจอหนองน้ำแบ่งเป็นสองบ่อ ก็เรียกตรงๆ ว่า “หนองสองห้อง”
ชื่อเลยติดปาก จนกลายเป็นชื่อหมู่บ้าน ตำบล และอำเภอตามมา

เรื่องชื่อซ้ำแบบนี้ในอีสานไม่ได้มีแค่หนองสองห้อง
ยังมีหนองบัว หนองแวง บ้านดอน เรียกง่าย จำชัด และสะท้อนชีวิตชาวบ้านสมัยก่อน

ขอนเเก่นปล่อยไฟเขียวทีละฝั่ง?

คนนอกพื้นที่อาจคิดว่าทุกแยกจะปล่อยไฟเขียวทีละฝั่ง แต่จริงๆ แล้ว หลายแยกในเมืองขอนแก่น (ที่ไม่ใช่แยกใหญ่) ไม่ได้ปล่อยไฟเขียวทีละฝั่งเหมือนเมืองอื่น โดยเฉพาะแยกย่อยในเขตเมือง จะปล่อยไฟเขียว พร้อมกันทั้ง 2 ฝั่ง เพื่อเร่งการระบายรถและลดการรอคิวนาน แต่ข้อเสียคือผู้ขับต้องใช้ความระมัดระวังมากขึ้น หรือที่มักเรียกกันว่า “แยกวัดใจ”

หลายคนเรียกว่าเป็นคัลเจอร์ช็อค ใครมาใหม่มักจะงง แต่คนพื้นที่คุ้นเคยกันดี

ใครเจอแยกวัดใจที่ไหนอีกคอมเมนต์มาโลด

ประเพณี “ผูกเสี่ยว” เอกลักษณ์ทางสังคมที่หาได้ยาก
หลายคนอาจไม่รู้ “การผูกเสี่ยว” เป็นประเพณีดั้งเดิมของชาวอีสานที่สะท้อนถึงความรัก ความผูกพัน และมิตรภาพที่แน่นแฟ้น เปรียบเสมือนการมี “เพื่อนฮักเพื่อนแพง” หรือเพื่อนแท้ที่ร่วมทุกข์ร่วมสุขกันไปตลอดชีวิต

ต่อมาจังหวัดขอนแก่นได้นำประเพณีอันดีงามนี้มาเป็นส่วนหนึ่งของงานเทศกาลไหมนานาชาติ ประเพณีผูกเสี่ยว และงานกาชาดจังหวัดขอนแก่น เพื่อสืบสานและเผยแพร่วัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์นี้ให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง ซึ่งเป็นสิ่งที่แสดงถึงจิตใจและไมตรีจิตของชาวขอนแก่นได้เป็นอย่างดี

โดยปีนี้งานเทศกาลไหมนานาชาติ ถูกจัดขึ้นระหว่าง 29 พฤศจิกายน – 10 ธันวาคม 2568 ณ บริเวณศาลากลางจังหวัดขอนแก่น แวะมาเที่ยวชมสัมผัสบรรยากาศกันได้

ขอนแก่นมีเซ็นทรัลแค่ที่เดียว?

จริงๆ แล้ว ขอนแก่น กำลังจะมีเซ็นทรัลถึง 2 แห่ง แห่งแรก Central Khon Kaen ตั้งอยู่กลางเมือง มีครบทั้งแฟชั่น ไลฟ์สไตล์ โรงภาพยนตร์ และ Event Hall ขนาดใหญ่ ที่เคยใช้จัดงานกิจกรรมระดับจังหวัดและระดับประเทศ ส่วนอีกแห่งคือ Central Khonkaen Campus ซึ่งมีกำหนดเปิดให้บริการภายในปี 2569

ขอนแก่นจึงกลายเป็น จังหวัดเดียวในภาคอีสานที่มีศูนย์การค้าเซ็นทรัลถึง 2 แห่ง ไม่ว่าจะช้อปปิ้ง พักผ่อน ดูหนัง หรือเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ ก็สามารถทำได้ครบในเมืองเดียว ทำให้คนขอนแก่นและนักท่องเที่ยวมีตัวเลือกครบทุกไลฟ์สไตล์แบบไม่ต้องไปไหนไกลเลย